กะเพราถือได้ว่าเป็นสมุนไพรยอดฮิตที่คนไทยมักนำมาประกอบอาหารรับประทาน โดยเฉพาะผัดกะเพราที่เรียกได้ว่าเป็นเมนูที่นิยมอย่างมาก กะเพรามีประโยชน์และสรรพคุณทางยามากมาย ทั้งช่วยในการบำรุงธาตุไฟ ขับลมในกระเพาะ แก้อาการปวดท้องอุจจาระ แก้อาการคลื่นไส้ อาเจียน อีกทั้งยังมีงานวิจัยและหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ได้กล่าวไว้ว่ากะเพราสามารถช่วยลดไขมัน ลดน้ำตาล และต้านเบาหวานได้
ใบกะเพรา มีฤทธิ์ในการช่วยขับไขมัน และน้ำตาลส่วนเกินออกจากร่างกาย ช่วยลดระดับไขมันในร่างกายและช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด ช่วยป้องกันโรคเบาหวานได้ โดยมีการใช้ใบกะเพราในกระต่ายทดลอง โดยให้กระต่ายกินใบกะเพราติดต่อ 4 สัปดาห์ พบว่าระดับไขมันโดยรวมลดลง โดยเฉพาะอย่างยิ่งไขมันเลว (LDL) ลดลง แต่ไขมันชนิดดี (HDL) กลับเพิ่มขึ้น
การใช้ประโยชน์ที่นิยมที่สุดคือใบเพราะมีสรรพคุณขับลม แก้จุกเสียด แน่นท้อง ช่วยย่อยอาหาร แก้คลื่นเหียนอาเจียน เมล็ดนำไปแช่น้ำจะพองตัวขึ้น ใช้พอกตาเมื่อผง หรือฝุ่นละอองเข้าไปและสุดท้ายราก ต้มกับน้ำร้อนดื่ม แก่โรคธาตุพิการ ในอินเดียจัดให้กะเพราเป็นยาอายุวัฒนะ และเป็นราชินีแห่งสมุนไพร สามารถนำมารักษาโรคได้มากมาย
คุณค่าทางโภชนาการของกะเพราอุดมไปด้วยคุณค่าทางสารอาหารมากมาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งวิตามินเอ และเบต้าแคโรทีน รองลงมาได้แก่ คาร์โบไฮเดรต ไขมัน วิตามินบี 1 วิตามินบี 2 ไนอะซีน น้ำ วิตามินซี ธาตุเหล็ก แคลเซียม ฟอสฟอรัส ธาตุเหล็ก มีฤทธิ์ในการขับไขมันและน้ำตาลที่เป็นส่วนเกินออกจากร่างกายได้จึงช่วยลดระดับของน้ำตาลในเลือดได้ดี กะเพราจึงสามารถป้องกันโรคเบาหวานได้ สามารถยับยั้งการแบ่งตัวของเซลล์มะเร็งในช่องปากได้ โดยมีการนำเอาสารสกัดชนิดน้ำและชนิดผงจากใบกะเพราแบบเข้มข้นและแบบอ่อนมาทดลองกับเซลล์มะเร็งช่องปาก